De gemeente is samen met Rijkswaterstaat, de provincie en het Hoogheemraadschap Delfland verantwoordelijk voor de grondwaterstanden in de openbare ruimte. Als perceeleigenaar bent u zelf verantwoordelijk voor de grondwaterstand op uw eigen perceel en voor het nemen van maatregelen om de grondwaterstand te verhogen of te verlagen en het beschermen van de woning tegen het indringen van vocht.
Op deze pagina leggen we meer uit over grondwater, grondwaterproblemen en wet - en regelgeving.
We helpen u graag verder mocht u vragen hebben over de openbare ruimte of op een particulier perceel problemen hebben.
Melding doen over grondwater
Wilt u een melding doen over de grondwaterstand in de openbare ruimte of wilt u advies over de grondwaterstand op een particulier perceel? Neem dan contact met ons op door te bellen naar 14 0174 of maak een melding:
- Factoren die het grondwaterpeil beïnvloeden
Verschillende factoren hebben invloed op het grondwaterpeil in een gebied. We zetten ze hieronder op een rij:
- Bodemgesteldheid en schijnwaterstand. Een bodem met veel kleilagen laat soms slecht water door. Het kan zijn dat water op een ondiepe kleilaag in de bodem blijft liggen. Dit noemen we schijnwaterstand.
- Afstroming of afwenteling. Als er sprake is van afstroming van hemelwater naar een naastgelegen perceel, spreekt men over afwentelen. Dit kan bij de buren tot problemen lijden. Een verkeerde afstroming van hemelwater uit de tuin kan ook voor vocht of wateroverlast zorgen in de kruipruimte.
- Kwel. Grondwater kan soms onder druk naar het oppervlak komen. Dit noemt men kwel.
- Drainage. Drainage is een geperforeerde buis die in de bodem wordt aangelegd om het grondwaterpeil te reguleren.
- Grondwateronttrekkingen. Als grondwater uit de bodem wordt weggepompt spreekt men over grondwateronttrekkingen. Dit vindt bijvoorbeeld plaats bij bouwwerkzaamheden of voor zoetwatervoorzieningen.
- Ondergrondse bouwwerken. Ondergrondse bouwwerken, zoals garages of damwanden, kunnen soms een belemmering vormen in de grondwaterstromen.
- Weersomstandigheden en klimaatverandering. Met klimaatverandering worden de weersomstandigheden extremer. Er komen drogere zomers met periodes van hevige neerslag. Tijdens droge zomers kan het grondwaterpeil zakken. Hierdoor kan meer ruimte komen om de hevige neerslag op te vangen in de bodem.
- Wijze van bouw- en woonrijp maken. Zie ook bodemgesteldheid en schijnwaterstand. Soms komt het voor dat de bodem onvoldoende hemelwater doorlaat doordat de kleilagen samengedrukt zijn of klei uit de bodem aangebracht is op particuliere percelen.
- Het dempen van afwateringskanalen. Het grondwater wordt beïnvloed door het oppervlaktewater. Als een afwateringskanaal wordt gedempt, kan het grondwaterpeil veranderen.
- Bodemdaling. In het Westland speelt bodemdaling in een aantal gebieden een grote rol. Het inklinken (zakken) van de bodem wordt veroorzaakt doordat een veenlaag of kleilaag te droog wordt. Als gevolg van bodemdaling kan het maaiveld dichter op het grondwaterpeil komen te liggen, waardoor er meer risico’s op wateroverlast ontstaan.
- Lekkende leidingen. Soms zijn lekkende waterleidingen de oorzaak van vochtproblemen in en rond een woning. Ook regenpijpen breken soms langs de gevel af.
- Het vervangen van riolering. Als een verouderd riool vervangen wordt, kan het grondwaterpeil veranderen, omdat er voorheen mogelijk grondwater in de buizen weg kon sijpelen. Bij een nieuw DWA-riool is dit risico veel kleiner.
Grondwateroverlast en grondwateronderlast
Te hoge grondwaterstanden kunnen zorgen voor vochtproblemen in en rond een woning. Dit maakt het wonen onprettig, maar kan ook schade en gezondheidsklachten veroorzaken. Op deze pagina leest u er meer over.
In openbaar terrein zien we de gevolgen van een te hoge grondwaterstand aan beschadigde wegen (door opvriezen van de weg), drassige parken en een verslechterde gezondheid van bomen en/of planten.
Te lage grondwaterstand
Niet alleen een te hoge grondwaterstand kan problemen met zich meebrengen. Een te lage grondwaterstand kan slechte groeiomstandigheden voor planten, inklinking van de bodem en bij oudere woningen zelfs funderingsschade veroorzaken. Meer informatie hierover is te vinden op de website van het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek.
Het reguleren (op gewenst niveau brengen) van het grondwaterpeil op eigen perceel is maatwerk. Ieder pand is anders. Het is mogelijk om bouwkundige maatregelen of geohydrologische (stroming van water in de ondergrond) maatregelen te treffen. Hieronder laten we zien waaraan u kunt denken, maar vraag altijd een deskundige om advies.
- Bouwkundige maatregelen
- Het waterdicht of vochtwerend maken van de ondergrondse ruimtes.
- Aanvullen van de kruipruimte met zand, schelpen of ander materiaal.
- Geohydrologische maatregelen
- Het aanleggen van horizontale drainage op uw eigen terrein. De drainage kunt u aansluiten op een vijver of aangrenzend oppervlaktewater. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een aanvraag doen om het grondwater af te voeren op het gemeentelijke riool – of drainagestelsel. Grondwater zonder toestemming afvoeren op de riolering is niet toegestaan.
- Bij een schijngrondwaterstand (een laag water op een ondoorlatende grondlaag) kan grondverbetering een oplossing zijn.
- Wilt u de grondwaterstand verhogen of hemelwater op eigen terrein bergen? Denk dan aan de vervanging van tegels door groen (Operatie Steenbreek) of het afkoppelen van uw regenpijp. U kunt dit water infiltreren in de bodem of afvoeren naar een vijver.
- Het plaatsen van een kleine pomp (dompelpomp) in de kruipruimte is een veel toegepaste methode waarmee de (grond)waterstand onder de woning verlaagd kan worden. Het risico daarvan is dat een pomp zand kan aanzuigen, waardoor de fundering van een gebouw ondermijnd wordt of juist grondwaterstromen richting de woning aantrekken.
Houd er altijd rekening mee dat het wijzigen van het grondwaterniveau indirect het niveau van het perceel ernaast kan beïnvloeden.
In de Waterwet is een gemeentelijke zorgplicht opgenomen voor het grondwater. Hierin staat dat de gemeente aanspreekbaar is voor grondwaterzaken.
Volgens de bouwregelgeving moeten ondergrondse gebruiksruimten waterdicht zijn. Een voorbeeld daarvan is een souterrain. Meer informatie over de eisen die gesteld worden aan het weren van vocht in het bouwbesluit zijn te vinden op deze pagina.
Lozen overtollig grondwater
Wanneer u overtollig grondwater wilt lozen, kunt u onder voorwaarden een aansluiting op het stelsel aanvragen. Dit wordt alleen goedgekeurd als het grondwater niet op een andere manier kan worden afgevoerd of verwerkt.
Inzicht in het grondwaterpeil
U kunt er als perceeleigenaar voor kiezen om het grondwaterpeil op uw perceel te meten met peilbuizen. Als u wilt weten wat het grondwaterpeil bij u in de buurt is, dan kunt u online ook het gemeentelijke grondwatermeetnet raadplegen. Dit meetnet bestaat uit peilbuizen die de grondwaterstand registreren.
- Stap voor stap: hoe werkt de meetkaart?
- Open het online portal via deze link.
- Met de zoomfunctie linksonder op de kaart of door te scrollen en slepen met de muis, kunt u de gewenste peilbuis vinden.
- Door op de peilbuis te klikken, verschijnt er een kleine pop-up met een monitoring point waar u op kunt klikken om verdere informatie te krijgen.
- De details van het meetpunt worden nu zichtbaar. Er verschijnt een scherm met algemene informatie zoals het adres, de datum van plaatsing en een foto van de omgeving.
- Ook verschijnt er een grafiek met grondwaterstanden in blauw en de hoogte van het maaiveld in zwart.
- Als u wilt, kunt u met de exportfunctie (rechtsboven bij de grafiek) de grondwater registraties downloaden vanaf het portal. U ontvangt de data dan in een Excel-bestand.
In de toekomst krijgen we steeds meer te maken met intensieve neerslag en droge zomers. Dit heeft gevolgen voor de grondwaterstanden. Het landelijk beleid vraagt ons hemelwater te bergen en vertraagd af te voeren, zodat het grootschalige watersysteem minder belast raakt tijdens intensieve neerslag en de gevolgen door inklinking (zakken) van de bodem tijdens droogte beperkt blijft.
Opvangen hemelwater
In principe is de perceeleigenaar verantwoordelijk voor het opvangen en bergen van het hemelwater dat op zijn perceel valt. Als we allemaal meewerken aan het opvangen van hemelwater, zorgen we ervoor dat het watersysteem tijdens pieken minder belast raakt.
